Okul

Hidrokarbon Nedir

Hidrojen ile karbonun birleşiminden meydana gelmiş olan organik cisimleri ifade etmek için kullanılan ve günlük hayatımızın ayrılmaz parçası olan hidrokarbonlar, çoğu bitkinin, meyvelerin, çiçeklerin, baharatların özsuyu ile petrol, doğal gaz ve kömür gibi maddelerde bulunmaktadır. Hidrokarbonlar, petrolün arıtılması esnasında kimyasal metotlar ile ayrıntılı bir şekilde dönüştürülerek  başta enerji olmak üzere yağlayıcılar, deterjanlar ve ilaçlar gibi pek çok ürün vermektedir.

Sayısız zincirlenmiş özdeş yapılardan oluşan büyük hidrokarbon molekülleri plastik maddeleri, sentetik elastomerleri ve doğal kauçuk maddelerini de oluşturmaktadır. Hidrokarbonlar, jeolojik tabakalar içinde kalmış canlı organizma parçalarının sıcaklığın da etkisiyle oksijensiz ortamda yavaş değişimler sonucunda meydana gelmiştir.

Sadece dünyaya özgü olmayan hidrokarbonlar kozmik kökenli olup evrenin en önemli bileşenleri arasındadır. Dört hidrojen atomu ile bir karbon atomunun bir araya gelerek oluşturduğu bir hidrokarbon olan metana yıldızlar ve gezegenler arası ortamlarda rastlanmaktadır ve dev gezegenlerde maddenin üç hali şeklinde de bileşime girmektedir. Jüpiter, Uranüs, Satürn ve Neptün gibi büyük gezegenlerde güneşin yol açtığı tepkime kaynaklı ağır hidrokarbonların var olduğu da bilinmektedir.

Hidrokarbon Çeşitleri

Aralarındaki bağ ölçü olarak kabul edildiğinde; karbonların birbirine tek elektron bağıyla bağlandığı doymuş hidrokarbonlar ve karbonların çift veya üç bağ ile birbirine bağlandığı doymamış  hidrokarbonlar şeklinde sınıflama yapılmaktadır. Hidrokarbonların yapıları göz önüne alındığında alifatik, alisiklik ve aromatik bileşikler şeklinde gruplandırılması mümkündür. Yapılara göre yapılan gruplandırmada da bileşiklerin doymuş ve doymamış şeklinde sınıflandırması yapılmaktadır.

Benzin, yağlama yağları, lastik çözücüler, fuel oil gibi birçok yerde karşımıza çıkan alifatik bileşikler hidrojen atomları ile bağlı karbon zincirlerinden oluşmuştur. Bu zincirler düz veya dallanmış olabilmektedir. Benzen, ksilen gibi aromatik hidrokarbonlar ise boya sanayiinde ve böcek kovucu olarak sıkça kullanılmaktadır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu