Hücre Farklılaşması ve Sebepleri

Hücreler canlılık gösteren en küçük yapı birimidir. Hücreler birleşerek dokuları oluşturmaktadır. Ancak tek bir hücreden farklı dokular hücrelerin farklılaşması ile yani değişik özellikler göstermesi ile meydana gelir. Başka bir deyişle hücre çeşitli morfolojik değişiklikler ile farklı özellikler göstermektedir. Hücrelerin hangi görevi yerine getireceği yani hücrenin kaderi Diferansiyel (Ayrımsal) Gen İfadesi (Differensiyasyon Gen Ekspresyonu) ve morfogenez sayesinde olur.

Hücrenin çalışacağı kısım hücrenin hangi görevi yerine getireceği üzerinde önemli birebir bir etkiye sahiptir. Yumurta ve spermin bir araya gelip döllenmesi ile zigot meydana gelir. Zigot ise belirli sayılarda belli aralıklarla bölünerek ortaya çıkan embriyo olur. Embriyo çevresi ile etkileşim halindedir ve sürekli olarak gelişimi çevresinden gelen bilgiler sayesinde gerçekleşmektedir. Çünkü embriyonun çevresini embriyonun etrafını çevreleyen doku oluşturur ve geleceğini çevresinde bulunan bileşenlerle etkileşimi belirler. Embriyonun bu gelişim sürecinde hücrelerin değişik işlevleri yapmak üzere özel bir hücre tipine farklılaşmasına diferensiyasyon adı verilmektedir. Hücre farklılaşması, kromozom sayısı, biçimi ve büyüklüğünde bir değişim göstermemektedir. Transkripsiyon düzeyinde meydana gelen farklılaşmanın kontrol edilmesi sonucunda yönlerini belirler ve sonra farkı özellikler kazanarak farklılaşma sonucu dokuları meydana getirirler. Bu dokular: Epitel doku, destek doku, kas doku, kan doku ve sinir doku’ dur. Hücreler ancak farklı gen aktivitesi sonucu oluşan farklı protein sentezi sonucu farklılaşma gösterirler. Özelleşmiş hücrelerin gelişimine de farklılaşma denilmektedir.