Mülk Arazi Nedir Kısaca

Osmanlı Devletinin hakimiyetinde olan toprakların halka ait olanlara “mülk arazi” denir. Mülk arazinin incelenmesi iki grupta incelenerek yapılmaktadır. Fetih edilen yerlerdeki topraklarn işletilmesi ve vergi planlanması üzerinde uygulanan sistemden oluşurdu. Öşür topraklar Müslümanlar, Haraci topraklar ise gayrimüslimler için uygulanan vergilendirme çeşitidir.

Öşür topraklar: Fetihte Müslümanların ele geçirdiği topraklara denir. Müslümanlara dağıtılan ve satılmış olan topraklara öşür toprak denir. Sahiplerinin Müslüman olan toprakları istedikleri gibi kullanma hakları vardı. Kişilerin ölmesi sonucunda varislerine kalarak onlara geçerdi. Devlet gözünde Müslüman topraklarının sahipleri öşür vergisi ödemelerini yapardı. Üretilen ürünün karşılığı ödenmiş olur.

Haraci topraklar: Fetihler sırasında gayrimüslimlerin elinde olan topraklardan oluşur. Öşür toprak sisteminde olduğu gibi kullanıma açık ve varislerine bırakılır. İstedikleri gibi kullanarak tasarruf edebilirlerdi.

Haraci toprakların sahiplerinden toplanan iki türlü vergi vardı bunlar;

Haracı Mukaseme: Toprağın verimliliğine göre alınan vergi.
Haracı Muvazzaf: Toprağın yüzölçümüne göre alınan vergi.